Kore Hakkında

KOREAN CULTURAL CENTER

  • Kore Hakkında
  • Tarih
  • Üç Krallık ve Diğer Devletler

Gojoseon Döneminin sonlarına doğru, Mançurya ve Kore Yarımadasında birbiri ardına yeni kabile devletleri ortaya çıkmaya başlamıştır. Buyeo, Mançurya’nın Jilin bölgesini merkez alarak Songhua Nehri civarındaki düzlüklerde kurulmuştur. Tarım ve çiftçilikle uğraşarak at kürkleri gibi özel eşyalar üretmişlerdir. 1.yüzyılın başlarında kral unvanını kullanmışlar ve Çin ile diplomatik ilişkilerin başlatılması gibi aktif dış ilişkilere girişmişlerdir. 3. yüzyılın sonlarında Goguryeo’ya katılmışlardır. Buyeo’da cennet için ritüeller düzenlenerek, şarkı ve danslarla eğlendikleri ve mahkûmları serbest bıraktıkları Yeonggo adında bir festival etkinliği vardı ve her sene Aralık ayında düzenlenmekteydi. 


Buyeo, bölgesel federasyon kurulması adımını atlamıştır fakat Goguryeo ve Baekje’nin kurucu kuvvetlerinin Buyeo’nun varisleri olarak statü kazanmasının Kore Yarımadasının tarihinde önemli bir anlamı vardır. Samguksagi (Üç Krallığın Tarihi)’de Buyeo’dan güneye gelen Jumong’un MÖ 37 yılında Goguryeo’yu kurduğu kaydedilmiştir. Goguryeo, Baekdu Dağı ve Amnokgang Nehri civarında müthiş bir büyüme yaşamış, ülkenin ilk kurulduğu zamanlardan itibaren küçük devletleri fethederek Amnokgang Nehri civarındaki Gungnae (Tonggu) Kalesine başkenti taşımıştır.


 RAktif bir şekilde fetih savaşları yapmış, Han Hanedanlığı güçlerine saldırarak Liatoung bölgesine doğru hüküm alanını genişletmiştir. Yarımadanın doğu tarafından kuzey tarafına doğru ilerleyerek Mançurya ile yarımadanın kuzey kısmına egemen olmuş ve güçlü bir devlet haline gelmiştir. 



Kuzeydeki Hamgyeong-do ve Gangwon-do’nın doğu tarafında Okseo ve Dongye isimli küçük devletler bulunmaktaydı fakat merkez dışında kaldıkları için gelişmeleri geç olmuştur. Deniz ürünleri bakımından zengin olan Okseo, Goguryeo’ya tuz ve balık gibi haraçlar sunmuştur. Dongye halkı, her sene Ekim ayında Mucheon adı verilen bir etkinlik düzenleyerek dans ve şarkılarla birlik olmakta ve cennet için ayinler yapmıştır. Özel ürünleri olarak dangung adındaki yay ve meyve ağaçlarının altında büyüyebilecek kadar küçük bir at olan gwahama meşhurdu. Bu iki ülke de Buyeo ile aynı şekilde Goguryeo topraklarına katılmıştır. 


Gojoseon'un güneyinde Mahan, Jinhan ve Byeonhan’ın dahil olduğu az gelişmiş devletler bulunmaktaydı. Günümüz Gyeonggi, Chungcheon ve Jeolla bölgelerine yayılmış olan Mahan, 54 küçük devletten ve toplam 100 bin aileden oluşmaktaydı. Günümüz Gimhae ve Masan’ın merkezinde Byeonhan, Daegu ve Gyeongju’nun merkezinde ise Jinhan bulunmaktaydı. Her biri 40-50 bin kadar aile içeren küçük ülkelerdi. Samhan’da, Mayıs ayında Suritnal ve Ekim ayında Gyejeolje bayramları düzenlenip bu bayramlarda cennet için ayinler yapılmaktaydı. O zamanlarda bütün ülke insanları toplanıp her gün içki içerek yemek yemekte, şarkılar ve danslarla eğlenmekteydi. 


Demir kültürünün yayılması ve tarımcılık becerilerinin gelişmesiyle, Mançurya bölgesinde ve Kore Yarımadasında Goguryeo, Baekje ve Silla gibi güçlü ülkeler ortaya çıkmaya başlamıştır.



Üç krallıktan biri olan Goguryeo, aralarında ilk defa devlet sistemini kullanan ülkedir. 1. yüzyılın sonlarından itibaren topraklarını genişletmeye başlamış ve 2. yüzyılın sonlarına doğru kralın merkezde yer aldığı bir sisteme geçmiştir. 4. yüzyılın başlarında, Goguryeo Kralı Micheon, Han Hanedanlığını Kore Yarımadasından çıkarmıştır.



three kingdoms map_500.jpg

The Three Kingdoms and Gaya (5th Century AD)




Kral Sosurim, 372 yılında Budizmi tanıtarak bir kanunname ilan etmiş ve ulusal bir üniversite olan Taehak’ı kurarak devlet kurumlarıyla yönetim sistemini organize etmiştir. Kral Sosurim'in oğlu Büyük Kral Gwanggaeto, Hitaylıları, Sushenlileri ve Doğu Buyeoluları topraklarından sürmüş ve Mançurya'ya kadar topraklarını genişletmiştir. Aynı zamanda, güneyde Baekje'yi fethederek bir çok kalesini ele geçirmiştir. Silla’yı istila eden Wokou istilacıları (Japon korsanları)nı sürerek yarımadanın güneyine kadar topraklarını genişletmiştir.


Baekje, Han Nehri havzasındaki yerliler ve Buyeo-Goguryeo’daki vatandaşların göçleriyle birleşerek MÖ 18. yüzyılda kurulmuş bir devlettir. 3. yüzyılın ortalarında Kral Goi döneminde Han Nehri havzasına tamamen hakim olunmuş, Çin’in gelişmiş kültürü kabul edilerek politik sistem organize edilmiştir. 4. yüzyılın ortalarında Kral Geunchogo, Manhan bölgesini ele geçirerek Jeolla-do’nun güneyine kadar topraklarını genişletmiştir. Kuzeyde Hwanghae-do bölgesinin kontrolünü ele geçirmek için Goguryeo ile karşı karşıya gelmiş, güneyde Gaya bölgesini kontrolü altına almıştır. Bu dönemde, Baekje'nin toprakları günümüz Gyeonggido, Chungcheong-do, Jeolla-do, Nakdong Nehrinin orta kısımları, Gangwon-do ve Hwanghae-do bölgelerine yayılmış durumdaydı.



stelegreatking_500.jpg


Stele for Great King Gwanggaeto (Goguryeo; 5th Century)

King Gwanggaeto the Great, the 19th king of Goguryeo, expanded the territory of his Kingdom into Manchuria and the Maritime Provinces of Siberia. In 414, his son King Jangsu set up a stele (6.39m high, 37 tons) in present-day Jian, Jilin Province, China to commemorate his father’s great achievements. The inscription, comprising 1,775 characters, explains how Goguryeo was founded and how it expanded its territory.



Silla, Jinhan'ın minik devletlerinden biri olan Saroguk'ta ortaya çıkmıştır. Gyeongju bölgesinin yerlileri ve göçmen gruplar birleşerek MÖ 57 yılında bir ülkeye dönüşmüştür. Park, Seok, Kim soyadlarını kullanan kişiler sırayla tahta geçmiş, krallık 4. yüzyıl civarında Nakdong Nehrinin doğusundaki bölgelerin büyük bir kısmını ele geçirmiştir. Kral Naemul, Silla’yı işgal eden Wa (Japonya)’yı sürmek için Goguryeo birliklerini tüm ülke içinde konuşlandırmış ve Goguryeo aracılığıyla Çin kültürünü benimsemiştir. 

goldcrowngaya_700.jpg

Gaya Altın Tacı Gyeongsangbuk-do bölgesindeki Goryeong’da bulunmuştur. Kakmalı desen kullanarak yapılan tacın kenarlarına altın teller bağlanmıştır ve kıvrımlı yeşim sarkıtları bulunmaktadır. 





painting_700.jpg

Muyongchong Duvar Resmi (Goguryeo, 5. Yüzyıl) Goguryeo halkının dinamik avlanma görüntüsünü göstermektedir.




Nakdong Nehrinin aşağı kısımları boyunca yerleşen Byeonhan bölgesinde, Geumgwan Gaya’yı lider güç yapan Gaya Devleler Birliği kurulmuştur.  Demir kültürüne sahip olan devletler birliği, Nakdong Nehri bölgesinde etki sahibi olmuştur. Küçük Gaya Devletleri, ilk başlarda pirinç tarımıyla uğraşıp tarım kültürüne adapte olmuş, zengin demirleri ve deniz taşımacılığını kullanarak Nankrang ve Wa (Japonya) ile aktif bir şekilde ticaret yapmıştır.



bronzeincenseburner_500.jpg

Baekje Büyük Altın Yaldızlı Bronz Tütsü Kabı (6. Yüzyıl) Baekje Hanedanlığının el sanatlarından sanat kültürüne, dininden düşüncelerine kadar kavranabilen değerli bir eserdir. (Kaynak: Kore Ulusal Müzesi)





Üç Krallığın Silla Altında Birleşmesi 


5. yüzyılda, üç tane güçlü devlet olan Goguryeo, Baekje ve Silla’nın her biri kralın merkezde olduğu yönetim sistemini benimseyip bölgesel olarak genişlemeyi arzulamıştır. Kral Gwanggaeto'nun oğlu Kral Jangsu, başkenti 427 yılında Pyeongyang'a taşıyıp, Baekje'nin başkenti olan Hanseong'u ve Han Nehri boyunca olan bölgeyi işgal ederek, Jungneong (Günümüzde Chungcheongbuk-do’daki Danyang ve Gyeongsangbuk-do’daki Yeongju bölgeleri)’dan Gyeonggido Namyangmyeon’a uzanan bölgeye kadar sınırlarını genişletmiştir. 



Bunun gibi genişletmelerle Goguryeo, Mançurya ve Kore Yarımadasında büyük bir imparatorluk formunu almış ve Doğu Asya’nın kaybeden ülkelerini egemenliği altına almıştır. Baekje, Goguryeo’nun işgaliyle Han Nehri bölgesini kaybetmiş, 475 yılında başkentini Ungjin (Gongju)’e taşımıştır. Daha sonra ulusal gücünü tekrar kazanarak kaybettiği toprakları geri kazanmak için çaba sarf etmiştir. 


Kral Dongseong, Silla ile ittifakını güçlendirerek Goguryeo’ya karşı gelmiştir. Kral Muryeong ise bölgenin kontrolünü güçlendirerek yeniden canlanma temelini hazırlamıştır. Kral Muryeong'un oğlu Kral Seong, Baekje başkentini Sabi (Buyeo)'ye geri taşımış ve yönetim sistemini organize ederek Silla ile ittifak kurmuş ve Han Nehri bölgesini tekrar kontrolü altına almıştır. 6. yüzyılın başlarında Kral Jijeung, ülkenin Sagurok olan adını Silla olarak değiştirmiş, siyasi sistemde reforma gitmiş ve başkent ile yönetim bölgelerini düzenlemiştir. Özellikle 512 yılında Woosan Krallığı (Ulleungdo ve Dokdo Adası)’nı işgal etmiş ve topraklarına katmıştır. 


Kral Beopheung, yasa duyuruları yaparak, resmi kıyafetler hakkında kurallar çıkararak ve Budizm'i resmi din olarak belirleyerek yönetim sistemini istikrarlı hale getirmiştir. Geumgwan Gaya’yı ele geçirerek topraklarını genişletmiş, merkezi devlet yönetim sistemini sürdürmüştür. Kral Jinheung, Hwarangdo'yu ulusal bir organizasyon olarak yeniden kurmuş ve toprakları önemli bir ölçüde genişletmiştir. Baekje'den itibaren Han Nehri boyunca olan toprakları ele geçirmiş, eski büyük Gaya’yı yıkarak Nakdong Nehri boyunca olan bütün topraklar üzerinde hakimiyet kurmuştur. Doğu Kıyısı boyunca Hamheung'a kadar topraklarını genişletmiştir. 


Çin anakarasını tek devlet haline getiren Sui Hanedanlığı, bir milyondan fazla olan askeri ordusuyla  Goguryeo'ya saldırmış ancak büyük bir yenilgiye uğramıştır. Özellikle Goguryeo Generali Eulji Mundeok, 612 yılında Salsu (günümüzdeki Cheongcheon Nehri)’da Çinli işgalcilerin büyük bölümünü ortadan kaldırmıştır ve bu savaş Salsu Savaşı olarak adlandırılmıştır.  Ulusal gücü tükenen Sui Hanedanlığını 618 yılında ele geçiren Tang Hanedanlığı da Goguryeo’ya birkaç kez saldırmış ancak başarısız olmuştur. 



Goguryeo’nun, Sui ve Tang Hanedanlıklarının işgallerine karşılık topraklarını savunduğu dönemde, Baekje de sürekli olarak Silla’ya saldırmıştır. Silla’nın, Goguryeo ile ittifak yapma girişimleri başarısızlıkla sonuçlanınca bu sefer Tang Hanedanlığı ile ittifak kurup Baekje’ye atağa geçmiştir. Kim Yu-sin liderliğindeki Silla birlikleri, Gyebaek liderliğindeki Baekje birliklerini Hwangsanbeol bölgesinde yenilgiye uğratmış ve Baekje’nin başkenti olan Sabi’ye girmiştir. Aynı zamanda Tang Hanedanlığı ordusu da Geumgang Nehir ağzını işgal etmiştir. Silla ve Tang Hanedanlığının işgallerine dayanamayan Baekje, 660 yılında teslim olmuştur. 



Baekje’yi düşüren Silla, Tang Hanedanlığı ile ittifak kurarak Kuzeydoğu Asya’nın en güçlü devleti olan Goguryeo’ya saldırmıştır. Çin’in iki imparatorluğuyla yaptığı uzun süreli savaşlar yüzünden ulusal gücü tükenen Goguryeo, 668 yılında yıkılmıştır. Tang Hanedanlığı, Baekje’nin eski topraklarına Woongjin Komutanlığı, Goguryeo bölgesine ise doğuyu sakinleştirmek için bir himaye komutanlığı kurmuş ve bizzat yönetmiştir. Silla’nın başkenti Gyeongju’ya da Gyerim Komutanlığı kurarak yarımada üzerinde kontrol elde etmeye çalışmıştır. Bu durum Silla’nın Tang Hanedanlığına karşı savaş açmasına neden olmuştur. Silla, Geumgang Nehri ağzında bulunan Gibeolpo’da Tang Hanedanlığı deniz kuvvetlerini yenerek güçlerini tamamen ortadan kaldırmıştır. Pyeongyang’da bulunan himaye komutanlığını da kaldırarak 676 yılında üç krallığı birleştirmiştir.